Dywedodd y Cadeirydd bod cwestiwn wedi dod i law
gan y Cynghorydd Parkhurst.
Gorchymyn Gwarchod Mannau Cyhoeddus mewn perthynas â
Gerddi Coffa’r Wyddgrug
A oes modd i Aelod Cabinet Cynllunio, Iechyd y Cyhoedd a
Gwarchod y Cyhoedd egluro pam ei fod wedi rhoi gwybod i’r
Cabinet ar 17.10.23 Fod Cyngor Tref yr Wyddgrug wedi gwneud cais i
wahardd c?n o Erddi Coffa’r Wyddgrug, a pham y dywedwyd yr un
peth wrth Bwyllgor Trosolwg a Chraffu’r Economi a’r
Amgylchedd ar 12.9.23 pan oedd Cyngor Tref yr Wyddgrug, mewn
gwirionedd, wedi gofyn am ddiwygio’r Gorchymyn i nodi y dylid
“cadw c?n ar dennyn ar bob adeg”, ac o ystyried y
wybodaeth anghywir yma i’r Pwyllgor Craffu a’r Cabinet,
a fyddai r?an yn cytuno y dylid ailystyried y penderfyniad i
wahardd c?n o’r Gerddi hyn?
Ymatebodd y Cynghorydd Chris Bithell i’r Cwestiwn fel
hyn:-
“Yn y ddau
gyfarfod y cyfeirir atynt, sef Pwyllgor Trosolwg a Chraffu yr
Amgylchedd a’r Economi ar 12 Medi 2023 a’r cyfarfod
Cabinet ar 17 Hydref 2023, cyflwynwyd adroddiad ar Adnewyddu
Gorchmynion Mannau Cyhoeddus gan y Prif Swyddog Cynllunio, Iechyd y
Cyhoedd a Gwarchod y Cyhoedd. Yn ôl y drefn arferol, yr Aelod
Cabinet at gyfer y portffolio hwnnw sydd fel arfer yn
cyflwyno’r adroddiad ac wrth wneud hynny bydd yn dyfynnu ac
yn cyfeirio at agweddau a manylion yn yr adroddiad, a dyna wnes
i.
Roedd agweddau o’r
adroddiad ac, yn wir, y modd roedd yr ymgynghoriad wedi’i
wneud wedi bod yn destun ymholiadau, sylwadau, cwynion a honiadau.
Roedd y rhain i gyd yn cael eu hymchwilio’n drylwyr ar hyn o
bryd yn rhan o weithdrefn Gwyno ffurfiol y Cyngor. O ystyried
hynny, rwy’n meddwl y byddai’n annoeth ac yn amhriodol
gwneud rhagor o sylwadau nes mae’r weithdrefn honno
wedi’i chwblhau.”
Gofynnodd y Cynghorydd Pankhurst pam roedd y
Pwyllgorau Trosolwg a Chraffu wedi clywed gwybodaeth gamarweiniol
ac os oedd camgymeriad wedi’i wneud, pam nad oedd hynny
wedi’i gydnabod. Roedd y mater hwn yn achosi pryder i bobl
oedrannus. Pan ofynnodd Cyngor Tref yr Wyddgrug i g?n gael eu cadw
ar dennyn, pam oedd pwyllgorau’n clywed bod y Cyngor Tref
eisiau i g?n gael eu gwahardd. Cyfeiriodd at sylwadau a wnaed bod
gwaith ymgynghori wedi bod â Chomisiynydd yr Heddlu a
Throsedd, ond ar ôl cysylltu â Chomisiynydd yr Heddlu a
Throsedd, dywedodd nad oedd neb wedi ymgynghori ag o. Gofynnodd
hefyd pam roedd yr Asesiad Cydraddoldeb o 2023 yn edrych fel un
wedi’i dorri a’i ludo, gyda gwallau teipio o 2020, a
dywedodd y byddai’n gwerthfawrogi ymateb gan y Cynghorydd
Bithell.
Ceisiodd y
Cynghorydd Attridge eglurhad gan y Prif Swyddog (Llywodraethu) gan
ofyn, os oedd y Cyngor yn gweithio ar weithdrefn gwyno ffurfiol ar
hyn o bryd, a fyddai’n annoeth trafod rhagor am hyn nes
byddai canlyniad y g?yn ffurfiol honno’n hysbys. Ei bryder
oedd bod hwn yn fater difrifol os oedd y Cabinet wedi camarwain
Pwyllgor Craffu ac aelodau’r cyhoedd.
Yn gyntaf, atgoffodd y Prif Swyddog
(Llywodraethu) yr Aelodau ynghylch y broses ar gyfer cwestiynau, a
bod gan holwr y cwestiwn hawl i ofyn un cwestiwn ategol, un
ai’n codi’n uniongyrchol o’r cwestiwn gwreiddiol
neu o’r ateb a ddarparwyd. Roedd y Cynghorydd Bithell wedi
cadarnhau yn ei ateb i’r cwestiwn gwreiddiol fod cwynion
wedi’u gwneud a dyna pam roedd yn credu bod y Cynghorydd
Pankhurst wedi codi’r mater hwn. Roedd yn deall pam roedd y
Cynghorydd Attridge wedi gofyn y cwestiwn a dywedodd nad oedd yn
briodol ei drafod. Roedd yr un cwynwyr a oedd wedi cysylltu
â’r Cynghorydd Pankhurst hefyd wedi gwneud cwynion
ffurfiol drwy weithdrefn Gwyno Gorfforaethol y Cyngor ac wedi
gwneud nifer o honiadau, ac roedd ymchwiliad i’r rheiny ar
fynd ar hyn o bryd. Nes roedd yn hysbys a oeddent yn ffeithiol
gywir, nid oedd yn ddoeth ateb y cwestiwn ar hyn o bryd. Fe wnaeth
y Cyngor, wrth weithredu drwy ei Gabinet gymeradwyo Gorchmynion
Gwarchod Mannau Cyhoeddus yn ei gyfarfod ym mis Medi ac roedd y
Gorchmynion hynny mewn grym ac yn Orchmynion a wnaed yn ddilys nes
byddai Llys ag awdurdodaeth gymwys yn eu dirymu. Gallai’r
Cyngor, pe bai’n dymuno, edrych eto i weld a ddylai’r
Gorchmynion hynny fod wedi’u gwneud neu a ddylid eu newid a
byddai hwnnw’n benderfyniad i’w wneud pan
fyddai’r cwynion wedi’u hystyried a’r holl
Gynghorwyr wedi cael gwybod am y canlyniad. Cadarnhaodd fod y
Cynghorydd Pankhurst wedi cael ymateb dros dro, ond maes o law
byddai ymateb yn cael ei ddarparu iddo fo a’i breswylwyr a
phreswylwyr eraill mewn wardiau eraill yn dweud beth roedd y Cyngor
yn bwriadu ei wneud o ganlyniad i’r cwynion
hynny.
PENDERFYNWYD:
Nodi’r cwestiynau
a’r ymatebion ysgrifenedig a llafar.