Agenda item

Dweud wrth y Cyngor am safle presennol yr adolygiad ar Ffiniau Ward Sir y Fflint.

Cyflwynodd y Prif Weithredwr yr adroddiad i roi’r sefyllfa bresennol ar yr adolygiad o Ffiniau Ward Sir y Fflint. Fe ddarparodd wybodaeth gefndirol a chynghorodd bod disgwyl i’r Gweinidog dros Gyllid a Llywodraeth Leol i basio Gorchmynion yn dilyn adolygiad o’r 22 prif gynghorau yng Nghymru ym mis Medi. Fe eglurodd fod yna 3 adolygiad lle byddai’r Gweinidog angen gwybodaeth bellach cyn gwneud y penderfyniad terfynol gyda Sir y Fflint yn un ohonyn nhw. Disgwylir fod adroddiad terfynol y Comisiynydd Ffiniau yn cael ei gymeradwyo gan y Gweinidog gydag ychydig neu ddim diwygiadau.

Meddai’r Prif Weithredwr fod y Cyngor yn cytuno gyda’r rhan fwyaf o’r cynigion yn yr adroddiad, fodd bynnag roedd pryder ar gyfer y cam terfynol, lle na fu unrhyw gyhoeddiad neu ymgynghoriad cyn y cam hwnnw, bod y Comisiwn wedi cyflwyno argymhelliad newydd ar gyfer un o’r tair ward Aelodau yn Fflint. Fe eglurodd efallai bod hyn wedi mynd y tu hwnt i weithdrefnau’r Comisiynydd Ffiniau ac yn gwrthdaro gydag amcan i geisio lle bynnag fo hynny’n bosib creu wardiau aelodau sengl. Fe ddywedodd y Prif Weithredwr fod hyn wedi cael ei godi gyda’r Gweinidog ac fe awgrymodd efallai y dymunai Aelodau ystyried diwygio’r argymhelliad yn yr adroddiad i gefnogi Arweinydd y Cyngor ac yntau i ofyn yn ffurfiol i’r Gweinidog, wrth ystyried cynnwys terfynol y Gorchymyn, i wrthdroi’r argymhelliad newydd yn benodol ar gyfer un ward gyda thri Aelod yn Fflint ar y sail ei fod wedi cael ei gyflwyno ar y cam terfynol a bod yna ddim cyfle wedi bod o flaen llaw i’w drafod neu ei graffu.

Yn siarad mewn cefnogaeth o bryderon y Prif Weithredwr fe awgrymodd y Cynghorydd Ian Roberts fod y cynnig i anfon llythyr at y Gweinidog yn cynnwys y pwyntiau crynhoi canlynol hefyd: na ddylai adroddiadau’r Comisiwn Ffiniau gael eu hanfon allan o fewn blwyddyn o gylchred arferol etholiadau ar gyfer awdurdodau lleol; ac yn y dyfodol gofynnir i’r Comisiwn Ffiniau i beidio â chynnwys unrhyw gynigion newydd yn fersiwn terfynol ei adroddiad; a bod angen rhoi mwy o ystyriaeth i gysylltiadau cymunedau wrth i’r Comisiwn Ffiniau wneud adolygiadau yn y dyfodol.

Eglurodd y Prif Weithredwr fod y problemau ehangach a gyfeiriwyd atyn nhw gan y Cynghorydd Ian Roberts wedi cael eu trafod gyda’r Gweinidog ac yn sgil y cais gan y Cynghorydd Roberts awgrymodd bod Cymdeithas Llywodraeth Leol Cymru (CLlLC) yn cael ei gwahodd yn ffurfiol i gefnogi’r amcanion wedi’u hamlinellu uchod.

Dyma’r Prif Swyddog (Llywodraethu) yn crynhoi y byddai’r cynnig gan y Cynghorydd Ian Roberts yn golygu byddai llythyr yn cael ei anfon at y Gweinidog Cyllid a Llywodraeth Leol sy’n herio cynigion y Comisiwn Ffiniau ar gyfer un ward tri Aelod newydd ar gyfer Fflint am y rhesymau a amlinellir gan y Prif Weithredwr. Hefyd byddai’r llythyr yn cynnwys y tri phwynt crynhoi a godwyd gan y Cynghorydd Ian Roberts uchod a chais at CLlLC i gefnogi’r egwyddorion yn gyffredinol. Eiliwyd y cynnig gan y Cynghorydd Paul Cunningham.

Cyfeiriodd y Cynghorydd David Healey at y cynnig annisgwyl yn adroddiad terfynol y Comisiwn Ffiniau i uno Ward Caergwrle gyda Wardiau Llanfynydd a Threuddyn. Meddai’r Cynghorydd Healey fod hyn wedi digwydd heb unrhyw fynegiant neu gyfle o flaen llaw i’r cyhoedd ymgynghori ac roedd y pryderon a fynegwyd yngl?n â chynigion y Comisiwn Ffiniau ar gyfer y Fflint hefyd yn berthnasol ar gyfer Wardiau Caergwrle, Llanfynydd a Threuddyn. Gofynnodd bod y cynnig gan y Cynghorydd Roberts uchod yn cael ei ddiwygio i gynnwys her bellach ar gynigion y Comisiwn ar gyfer Ward Caergwrle ar gyfer y rhesymau wedi’u hamlinellu. Cytunodd y Cynghorydd Ian Roberts i’r diwygiad gyda’r Cynghorydd Paul Cunningham yn eilio a daeth yn gynnig cadarn. Pan gafwyd pleidlais, cymeradwywyd hyn. 

PENDERFYNWYD:

 (a)      Bod llythyr yn cael ei anfon at y Gweinidog Cyllid a Llywodraeth Leol sydd yn herio cynigion y Comisiwn Ffiniau ar gyfer ward tri Aelod i Fflint a’r cynnig i uno Ward Caergwrle gyda Wardiau Llanfynydd a Threuddyn gan ofyn iddyn nhw wrthdroi’r cynigion;

 (b)      Bod y llythyr at y Gweinidog hefyd yn cynnwys y tair egwyddor wedi’u hamlinellu uchod ar gyfer adolygiadau yn y dyfodol; a

 (c)      Bod Cymdeithas Llywodraeth Leol Cymru (CLlLC) yn cael ei gwahodd yn ffurfiol i gefnogi’r egwyddorion wedi’u hamlinellu uchod.