Mater - cyfarfodydd

Pwrpas:        Crynhoi adborth o’r Pwyllgorau Trosolwg a Chraffu a rhoi’r wybodaeth ddiweddaraf ar y newidiadau a risgiau i’r gofyniad cyllideb ychwanegol ar gyfer y flwyddyn ariannol 2024/25.

Rhannodd y Rheolwr Cyllid Corfforaethol gyflwyniad i ddarparu’r wybodaeth ddiweddaraf i Aelodai ar y newidiadau i’r gofyniad ychwanegol yng nghyllideb 2024/25 ac i grynhoi adborth y Pwyllgorau Trosolwg a Chraffu diweddar ar y pwysau, opsiynau effeithlonrwydd a risgiau cysylltiedig yn eu portffolios. Gwahoddwyd pob Aelod i fod yn bresennol ar gyfer yr eitem hon. Roedd y cyflwyniad yn cynnwys:

·         Pwrpas a Chefndir

·         Adborth Pwyllgorau Trosolwg a Chraffu

o   Yr Amgylchedd ac Economi (10 Hydref)

o   Cymunedau a Thai (11 Hydref)

o   Adnoddau Corfforaethol (12 Hydref)

o   Addysg ac Ieuenctid (19 Hydref)

o   Gofal Cymdeithasol ac Iechyd (26 Hydref)

·         Gofyniad Cyllidebol Ychwanegol – y Wybodaeth Ddiweddaraf am y Risgiau

o   Pwysau ychwanegol o ran costau

o   Newidiadau i risgiau

·         Datrysiadau Cyllideb – Ffrydiau Gwaith

·         Camau Nesaf ac Amserlenni

Ers yr adroddiad diwethaf ym mis Hydref, mae dau bwysau ychwanegol/diwygiedig mewn perthynas â ffioedd crwner a phrydau ysgol am ddim wedi cynyddu’r galw ar gyllideb 2024/25 i £33.028 miliwn. Yn ôl y diweddariad ar risgiau, er bod dyfarniad cyflog staff NJC yn 2023 wedi’i gwblhau a’i gau, mae yna ddwy risg newydd bosibl yn ymwneud â chydgordio ffioedd maethu o fewn gofal cymdeithasol a’r cynnydd yng nghyfraniadau cyflogwr ar gyfer pensiwn athrawon ym mis Ebrill 2024 – y ddau i fod i gael eu cwrdd gan Lywodraeth Cymru. Mae’r diweddariad ar ddatrysiadau’r gyllideb yn manylu ar y gwaith sy’n cael ei wneud i leihau’r bwlch yn y gyllideb.

Mewn ymateb i gwestiynau’r Cynghorydd Bernie Attridge, darparodd y Rheolwr Cyllid Corfforaethol wybodaeth ar yr arbediad o £0.085 o’r Rhaglen Gyfalaf. O ran risgiau, darparodd enghreifftiau o ‘bartneriaid allanol’ a dywedodd fod y pwysau ar brydau ysgol am ddim yn ymwneud â’r cynnydd diweddar mewn costau ac yn y galw.

O ran Theatr Clwyd, cadarnhaodd y Rheolwr Corfforaethol (Rhaglen Gyfalaf ac Asedau) fod cyfraniadau’r Cyngor Celfyddydau yn aros yr un fath ac nad oes cyllid ychwanegol wedi’i geisio gan y Cyngor Sir.

Dywedodd y Cynghorydd Alasdair Ibbotson, o ran y broses o bennu’r gyllideb, y byddai’n ddefnyddiol i linellau gwariant penodol heb symudiad sylweddol gynnwys mwy o fanylion ar wario o fewn y portffolios hynny. Cyfeiriodd y Rheolwr Cyllid Corfforaethol at y nifer fawr o linellau gwariant y tu ôl i’r crynodeb o’r amrywiadau a dywedodd y gall Aelodau ofyn am ddadansoddiad o wasanaethau penodol yn ôl yr angen. I ateb cwestiwn arall, dywedwyd wrth y Cynghorydd Ibbotson fod cyfleuster ar wefan y Cyngor i roi gwybod am landlordiaid twyllodrus yn cael ei ddatblygu.

Cynigiodd ac eiliodd y Cynghorwyr Bernie Attridge a Debbie Owen y dylid nodi’r cyflwyniad a’i rannu gydag Aelodau. Gofynnodd y Cadeirydd i gyflwyniadau yn y dyfodol gael eu rhannu gydag Aelodau cyn cyfarfodydd i helpu Aelodau i baratoi.

PENDERFYNWYD:

Nodi’r cyflwyniad a’i rannu gyda’r Aelodau.