Manylion y penderfyniad

Update on the Management of the Homeless Legislation Within the Housing (Wales) Act 2014

Y sawl sy'n gwneud penderfyniad: Pwyllgor Trosolwg a Chraffu Cymunedau a Menter

Statws y Penderfyniad: Recommendations Approved

Is AllweddolPenderfyniad?: No

yn amodol ar gael ei alw i mewn?: No

Diben:

To provide an update on the management of the homeless legislation, progress on the development of regional homeless strategy, challenges facing the Council and the approaches to alleviating homelessness in the County

Penderfyniadau:

            Cyflwynodd y Rheolwr Cymorth i Gwsmeriaid adroddiad oedd yn cynnwys yr wybodaeth ddiweddaraf yngl?n â’r modd yr aethpwyd ati i fodloni gofynion y ddeddfwriaeth newydd ar ddigartrefedd o fewn Deddf Tai (Cymru) 2014, ynghyd â rhai o’r heriau i’r Cyngor oedd ar y gorwel.

 

            Yn 2017/18 bu cynnydd yn nifer yr aelwydydd a ddaeth at y Cyngor mewn perygl o ddigartrefedd, a defnyddiwyd mwy o lety dros dro.  Roedd y Cyngor yn ymrwymo i atal cysgu ar y stryd ac wedi gweithio i gynllunio gwasanaethau a defnyddio grantiau i liniaru ar y perygl o gostau llety dros dro yn cynyddu, fel y nodwyd yn yr adroddiad.  Roedd y Tîm Dewisiadau Tai’n canolbwyntio lle bo modd ar atal digartrefedd a galluogi pobl i aros yn eu cartrefi eu hunain, ac er mwyn sicrhau canlyniadau da yn hynny o beth, roedd ar y gwasanaeth angen cyflenwad o ddewisiadau tai oedd yn fforddiadwy ac y gellid eu darparu i aelwydydd oedd yn defnyddio’r gwasanaeth.  Amlygwyd prinder y dewisiadau oedd ar gael fel problem gynyddol yn Adolygiad Digartrefedd Sir y Fflint, a byddai hynny’n ganolog i’r cynllun gweithredu a’r prosiectau fel y’u nodwyd yn yr adroddiad.

 

            Manylodd y Rheolwr Cymorth i Gwsmeriaid ynghylch yr wybodaeth ddiweddaraf am yr heriau’r oedd y Cyngor yn eu hwynebu, fel y’u nodwyd yn yr adroddiad, sef:-

 

·         Y Gofrestr Tai Cymdeithasol;

·         Cynyddu nifer y cartrefi sydd ar gael yn y sector rhentu preifat;

·         Llety Dros Dro;

·         Atal Cysgu ar y Stryd;

·         Aelwydydd Un Aelod; a

·         Phobl Ddiamddiffyn a Phobl ag Anghenion Cymhleth.

 

            I gloi, dywedodd y Rheolwr Cymorth i Gwsmeriaid fod Penaethiaid Tai pob yn o’r chwe awdurdod lleol yng ngogledd Cymru wedi cwrdd â Sefydliad Tai Siartredig Cymru fis Mehefin 2016, a bod pawb wedi ymrwymo i gydweithio wrth ddatblygu strategaeth digartrefedd ranbarthol.  Hysbysid y Cabinet o’r dull strategol a grybwyllwyd yn yr adroddiad ddiwedd y flwyddyn ariannol gyfredol, gan fod pob awdurdod lleol yng ngogledd Cymru’n llunio'i gynllun gweithredu lleol ei hun ar sail blaenoriaethau’r strategaeth ranbarthol.

 

            Soniodd y Prif Swyddog (Tai ac Asedau) fod angen cynyddu nifer y cartrefi oedd ar gael yn y Sector Rhentu Preifat, gan ddweud y dylai’r Cyngor fod yn ymwybodol o’r gwaith adeiladu ar gyfer y Wylfa Newydd ar Ynys Môn, a allai gael effaith negyddol ar lety yn y sector rhentu preifat, os nad oedd digon ar gael ar Ynys Môn ac yng Nghonwy.  Dywedodd ei bod yn hanfodol dal ati i adeiladu tai ledled Sir y Fflint drwy’r Rhaglen Strategol Tai ac Adfywio (SHARP), gan fod y Cyngor yn un o’r Awdurdodau Lleol prin hynny oedd yn adeiladu tai cymdeithasol newydd.     

 

            Dywedodd y Dirprwy Arweinydd ac Aelod Cabinet Tai fod y Cabinet wedi ystyried yr adroddiad yn y bore, ond y gallai fynd ag unrhyw sylwadau gan yr Aelodau yn ystod y cyfarfod yn ôl i’r Cabinet fel y gellid eu hystyried.  Dywedodd fod y Cyngor yn medru darparu llety dros dro i bobl ddigartref, ond roedd hi’n bwysig fod Llywodraeth Cymru yn dal i ddarparu cyllid er mwyn sicrhau y gellir dal i ddefnyddio llety dros dro.   

           

            Croesawodd y Cadeirydd y ffaith na ddefnyddiwyd cymaint o lety gwely a brecwast.  Adleisiodd y Cynghorydd George Hardcastle y sylwadau hynny gan longyfarch y Rheolwr Cymorth i Gwsmeriaid a’i thîm am sicrhau’r gostyngiad hwnnw.     

 

            Mynegodd y Cynghorydd Paul Shotton bryderon yngl?n â’r ffaith fod 39% yn fwy o bobl wedi dod at y Cyngor yn ddigartref oherwydd newidiadau yn y gyfundrefn les, ac yngl?n ag astudiaeth ddiweddar a ddangosodd fod 75% o denantiaid mewn dyledion oherwydd cyflwyno’r Credyd Cynhwysol.  Croesawodd y gwaith yr oedd y Rheolwr Cymorth i Gwsmeriaid a’i thîm yn ei wneud i liniaru ar yr heriau hynny, a holodd faint o landlordiaid preifat yn Sir y Fflint oedd wedi cofrestru â Rhentu Doeth Cymru.  Awgrymodd y Dirprwy Arweinydd ac Aelod Cabinet Tai fod yr Hwylusydd yn cysylltu â’r Prif Swyddog (Cynllunio, yr Amgylchedd a’r Economi) i gael ymateb yngl?n â nifer y landlordiaid oedd wedi cofrestru â Rhentu Doeth Cymru.  Cadarnhaodd y Prif Swyddog na châi tenantiaid eu rhoi mewn llety preifat ond pan oedd y landlordiaid wedi cofrestru â Rhentu Doeth Cymru.

 

            Dywedodd y Cynghorydd Patrick Heesom ei fod yn croesawu’r adroddiad cynhwysfawr a oedd yn ei farn ef yn ymdrin â’r materion oedd wedi achosi’r cynnydd yn nifer y bobl oedd yn dod at y Cyngor mewn perygl o ddigartrefedd.  Cyfeiriodd at sylwadau’r Prif Swyddog yngl?n â diogelu dyfodol SHARP, a oedd yn hanfodol bwysig yn ei farn ef, a sicrhau cyflenwad priodol o dai fforddiadwy, ond cododd bryderon yngl?n â datblygwyr yn dod o hyd i ffyrdd o fedru darparu llai o dai fforddiadwy nag oedd angen drwy gyflwyno nifer o geisiadau datblygu ar wahân ar gyfer yr un safleoedd.  Dywedodd fod angen i’r Cyngor feithrin perthynas waith agosach â landlordiaid preifat, a gofynnodd am sicrwydd y cyflwynid y Strategaeth Digartrefedd Ranbarthol mewn cyfarfod o’r Pwyllgor yn y dyfodol cyn i’r Cabinet ei chymeradwyo.

 

            Rhoddodd y Dirprwy Arweinydd ac Aelod Cabinet Tai sicrwydd i’r Pwyllgor y cyflwynid y Strategaeth Digartrefedd Ranbarthol i’r Pwyllgor Craffu cyn i’r Cabinet ei mabwysiadu.  Dywedodd ei fod yn cytuno â’r sylwadau yngl?n â meithrin cysylltiadau gwaith agosach â landlordiaid preifat, gan sôn ei fod ef a’r Prif Swyddog yn gweithio ar ddatblygu'r Fforwm Landlordiaid ymhellach.

 

            Mewn ymateb i gwestiwn gan y Cynghorydd Heesom yngl?n â’r Gwasanaeth Brysbennu, esboniodd y Rheolwr Cymorth i Gwsmeriaid fod y Cyngor yn trin pob ymgeisydd yr un fath, ac wrth anfon llythyrau at ymgeiswyr yn darparu manylion y drefn apelio iddynt.

 

            Cytunodd y Cynghorydd Rosetta Dolphin â’r sylwadau blaenorol, gan ddweud fod angen i’r Cyngor ganolbwyntio ar SHARP.  Cyfeiriodd at eiddo ‘anodd ei osod’ yn ei ward hi, gan awgrymu y gellid eu hail-lunio yn dai ag un neu ddwy ystafell wely, gan mai am y rheiny’r oedd y galw mwyaf.  Cytunodd y Prif Swyddog â’r awgrym hwnnw a soniodd am y materion oedd wedi codi ers cyflwyno’r 'dreth ystafell wely'  Soniodd y Dirprwy Arweinydd ac Aelod Cabinet Tai fod yno hefyd brinder o gartrefi mwy o faint mewn rhai ardaloedd o’r Sir, a dywedodd fod angen datblygiadau tai fforddiadwy ymhob cymuned yn Sir y Fflint.

 

            Cyfeiriodd y Cynghorydd Heesom at y cynnydd mewn ceisiadau cynllunio ar gyfer Tai Amlfeddiannaeth ledled Sir y Fflint, a mynegodd bryderon yngl?n â landlordiaid preifat yn lletya 5 neu 6 o bobl heb dalu Treth y Cyngor ond am un eiddo.  Dywedodd fod angen mynd i’r afael â hynny.  Awgrymodd hefyd fod angen i’r Cyngor weithio’n agosach â’r cwmnïau datblygu rhyngwladol er mwyn sicrhau datblygiadau mawr o dai fforddiadwy.  Dywedodd y Prif Swyddog fod Waites, a oedd yn gweithredu’r cynllun SHARP, yn gwmni datblygu cenedlaethol, ond ei bod hefyd yn bwysig cydnabod y cyfraniad gan gwmnïau datblygu llai o faint oedd yn adeiladu cartrefi da.                              

 

PENDERFYNWYD:

 

 (a)      Nodi'r wybodaeth ddiweddaraf yngl?n â rheoli'r ddeddfwriaeth newydd o fewn Deddf Tai (Cymru) 2014;

 

 (b)      Cydnabod y themâu oedd yn dod i’r amlwg yn y Strategaeth Ddigartrefedd Ranbarthol, a’r heriau’r oedd y Cyngor wedi’u hwynebu wrth ddod o hyd i ddewisiadau tai addas ar gyfer preswylwyr, a chefnogi’r cynlluniau ar gyfer lliniaru ar unrhyw risgiau pellach;

 

 (c)       Cymeradwyo’r cynigion i leihau digartrefedd yn y sir; a

 

 (ch)    Bod y Strategaeth Digartrefedd Ranbarthol a’r Cynllun Gweithredu yn dod gerbron y Pwyllgor i’w ystyried yn y dyfodol, cyn i’r Cabinet ei mabwysiadu.

Awdur yr adroddiad: Katie Clubb

Dyddiad cyhoeddi: 17/10/2018

Dyddiad y penderfyniad: 17/07/2018

Penderfynwyd yn y cyfarfod: 17/07/2018 - Pwyllgor Trosolwg a Chraffu Cymunedau a Menter

Accompanying Documents: