Agenda item

Pwrpas:        Rhoi diweddariad i’r Aelodau ar y sefyllfa bresennol o ran dyled hirdymor gyda Bwrdd Iechyd Prifysgol Betsi Cadwaladr ers yr adroddiad diwethaf.

Cyflwynodd yr Uwch Reolwr (Diogelu a Chomisiynu) y wybodaeth ddiweddaraf ar ddyled hirdymor cyfredol gyda Bwrdd Iechyd Prifysgol Betsi Cadwaladr (BIPBC) mewn perthynas â phecynnau gofal a ariennir ar y cyd a chymorth i unigolion ag anghenion gofal cymhleth.

Cyfeiriodd yr adroddiad hwn at y fframwaith statudol sydd wedi’i roi ar waith gan Lywodraeth Cymru, sy’n nodi trefniadau i’r Byrddau Iechyd ddarparu Gofal Iechyd Parhaus y GIG (GIP) yng Nghymru, mewn partneriaeth ag Awdurdodau Lleol a sefydliadau eraill. Manylodd yr Uwch Reolwr ar nifer o heriau allweddol megis y gwahanol gymorth sydd ei angen ar oedolion a phlant, a'r nifer uchel o becynnau Gofal Iechyd Parhaus a ddarperir yn Sir y Fflint a Wrecsam. Mae perthnasoedd gwaith cadarnhaol gyda chydweithwyr yn y sector iechyd wedi helpu i ddatrys rhai materion sy’n bod ers amser maith yn y broses Gofal Iechyd Parhaus. Mae penodi Swyddog Cynllunio a Datblygu Gofal Iechyd Parhaus o fewn Gwasanaethau Cymdeithasol wedi galluogi’r tîm i wella prosesau mewnol ac ymgysylltu â BIPBC.

Mewn perthynas â lefelau dyled a adroddwyd ar 5 Medi 2022, roedd
ad-daliad o £46,333 wedi’i wneud ers hynny gan BIPBC ar gyfer anfonebau heb eu talu o dair blynedd a throsodd, gyda gwaith yn parhau i glirio’r anfonebau hanesyddol sy’n weddill. Dros y chwe mis diwethaf, roedd gwaith gan y tîm i ganolbwyntio ar ddatrys anfonebau newydd yn brydlon wedi helpu i leihau lefelau dyled tymor byr yn sylweddol. Ers mis Medi 2022, roedd anfonebau gwerth cyfanswm o £260,248 ar fin cael eu prosesu, sy’n ymwneud yn bennaf ag un achos penodol yn ymwneud â phlentyn.

Atgoffodd y Cadeirydd y Pwyllgor o gefndir yr adroddiad cychwynnol a rannwyd ym mis Rhagfyr 2021. Roedd ei bryderon yn ymwneud nid yn unig â cholli incwm disgwyliedig ond hefyd am yr amser a gymerwyd i ddatrys anfonebau dadleuol a oedd yn fater llif arian i'r Cyngor.

Eglurodd yr Uwch Reolwr bod y gwelliannau diweddar a roddwyd ar waith wedi arwain at ddealltwriaeth glir o’r prosesau ar y ddwy ochr.

Rhoddodd Paul Carter sicrwydd bod BIPBC yn gweithio’n agos gyda chydweithwyr y Cyngor i brosesu anfonebau cyfredol mewn modd amserol a bod ymgysylltu rheolaidd â swyddogion ar bob lefel i egluro’r rhesymau dros dalu anfonebau hanesyddol nad oedd wedi bod yn destun yr un broses drylwyr yn rhannol neu beidio â’u talu. Er ei fod yn obeithiol y byddai tua £250,000 o anfonebau oedd fod i gael eu hystyried gan banel BIPBC yn cael eu cymeradwyo i leihau’r ddyled hanesyddol ymhellach, roedd trafodaethau’n mynd rhagddynt i ganfod gwybodaeth ategol ar dri achos sy’n weddill gwerth cyfanswm o £350,000 a thros £400,000 o anfonebau yn ymwneud â phlant er mwyn i BIPBC allu cymeradwyo’r taliadau hynny. Yn benodol, ni chanfuwyd gwybodaeth ar ddau achos cost uchel hyd yma.

Codwyd pryderon gan y Cynghorydd Bernie Attridge ynghylch goblygiadau ariannol y ddyled sydd heb ei thalu, o ystyried y diffyg amserlen a rhagolwg cyllideb y Cyngor ar gyfer 2023/24. Dywedodd y dylai gweithdrefnau sydd i'w trafod mewn gweithdy wedi'u hwyluso eisoes gael eu deall yn glir.

Pwysleisiodd Paul Carter er bod prosesau priodol ar waith i gymeradwyo taliadau, ni ellir talu anfonebau heb yr hawl angenrheidiol a’r gwaith papur ategol. Roedd yn obeithiol y gellid datrys materion, ond nid oedd yn gallu rhoi amserlen heb fod y wybodaeth angenrheidiol yn cael ei darparu i gefnogi’r taliadau hynny.

Fel diweddariad ar y sefyllfa gyfredol, adroddodd yr Uwch Reolwr bod y ddyled sydd heb ei thalu o 2016 wedi’i lleihau i £1,461 a bod gwaith yn cael ei wneud ar hyn o bryd i fynd i’r afael â gwerth £12,518 o anfonebau o 2017. Yr amcangyfrif cyfredol o ddyled ar gyfer 2018 oedd £34,890.

Croesawodd y Prif Weithredwr y drafodaeth ar y mater pwysig hwn y dylid rhoi'r wybodaeth ddiweddaraf i'r Pwyllgor amdano. Wrth ddiolch i bawb a fu’n ymwneud â’r mater am eu gwaith, bu iddo sôn am yr angen i flaenoriaethu achosion cost uchel er mwyn cael effaith ar lefelau dyledion cyffredinol.

Diolchodd y Cadeirydd i’r swyddogion am eu presenoldeb a chynigiodd argymhelliad ychwanegol a gafodd ei eilio gan y Cynghorydd Bernie Attridge.

PENDERFYNWYD:

(a)       Bod y Pwyllgor yn nodi'r cynnydd a wnaed o ran rheoli cyllideb yn rhagweithiol ar gyfer anfonebau heb eu talu a godwyd gan y Cyngor i'w talu gan Fwrdd Iechyd Prifysgol Betsi Cadwaladr; a

(b)       Bod dyled pecyn gofal a ariennir ar y cyd dros 90 diwrnod yn cael ei ystyried ar frys i ddeall sut y gellir lleihau’r ddyled hon mewn modd amserol. Dylai’r gwaith gael ei wneud gan Bennaeth y Gwasanaeth ac Aelod Cabinet ac adrodd yn ôl i’r Pwyllgor hwn yn fisol.