Rhaglen a chofnodion

Pwrpas:        Gofynnir am enwebiadau ar gyfer Cadeirydd y Pwyllgor.

Eglurodd y Swyddog Monitro y gofynion fel y maent yn y Cyfansoddiad a dywedodd nad oedd y Cadeirydd presennol am gael ei ail benodi oherwydd ymrwymiadau gwaith.

Ceisiwyd enwebiadau ar gyfer Cadeirydd newydd i’r Pwyllgor.  Enwebodd y Cynghorydd Woolley Rob Dewey ac eiliodd Phillipa Earlam hyn.  Ni chafwyd enwebiadau pellach.

PENDERFYNWYD:

Penodi Rob Dewey yn Gadeirydd y Pwyllgor.

 (Ar y pwynt hwn, cadeiriodd weddill y cyfarfod)

Pwrpas:        Gofynnir am enwebiadau ar gyfer Is-gadeirydd y Pwyllgor.

Gofynnodd y Cadeirydd am enwebiadau ar gyfer Is Gadeirydd i’r Pwyllgor.  Cafodd enwebiad Phillipa Earlam, sef Julia Hughes, ei eilio gan Ken Molyneux.  Ni chafwyd enwebiadau pellach.

PENDERFYNWYD:

Penodi Julia Hughes fel Is-gadeirydd y Pwyllgor.

Pwrpas:        I dderbyn unrhyw ddatganiad o gysylltiad a chynghori’r Aelodau yn unol a hynny.

Dim.

Pwrpas:        I gadarnhau, fel cofnod cywir gofnodion y cyfarfod ar 2 Gorffennaf 2018.

Cyflwynwyd a chymeradwywyd cofnodion y cyfarfod a gynhaliwyd ar 2 Gorffennaf 2018, yn ddibynnol ar nifer o newidiadau i gofnod rhif 86 a gwall teipograffyddol ar gofnod rhif 87.

Materion yn Codi

O safbwynt paragraff olaf cofnod rhif 86, dywedodd Philippa ei bod hi ar ddeall bod y daflen wedi ei chylchredeg ar ddiwrnod y Fforwm.

Cyfeiriodd y Cynghorydd Heesom at y weithdrefn sy'n ymwneud â chynghorydd yn sefyll i lawr wrth i ymchwiliad gael ei gynnal.  Dywedodd y Cadeirydd y byddai'n defnyddiol rhannu hwn gyda'r Pwyllgor.

Cytunodd y Swyddog Monitro gysylltu â’i swyddog cyfatebol yng Nghyngor Gwynedd er mwyn gweld beth oedd y ddogfen a gweld a ellid ei osod ar raglen cyfarfod gr?p nesaf y Swyddogion Monitro.

Cofnod rhif 88: Y Rhaglen Gwaith I'r Dyfodol – holodd Julia Hughes am ganlyniad dau gam gweithredu o’r cyfarfodydd blaenorol.  Dywedodd y Cynghorydd Johnson ei fod wedi derbyn copi o dempled yr adroddiad blynyddol.  Byddai’r mater o amlder yr adrodd ar Drosolwg o Gwynion Moesegol yn cael ei drin o dan y Rhaglen Gwaith i'r Dyfodol.

PENDERFYNWYD:

Yn amodol ar y newidiadau, cymeradwyo’r cofnodion fel cofnod cywir a’u llofnodi gan y Cadeirydd.

Pwrpas:        Derbyn unrhyw geisiadau am oddefebau.

Ni dderbyniwyd dim.

Pwrpas:        Bod y Pwyllgor yn nodi cynnwys y Canllawiau.

Cyflwynodd y Dirprwy Swyddog Monitro adroddiad ar ganllawiau sancsiynau a gyhoeddwyd yn ddiweddar gan Banel Dyfarnu Cymru, i’w defnyddio pan fyddai tribiwnlys achos neu dribiwnlys apêl yn canfod fod cynghorydd wedi torri Cod Ymddygiad Aelodau.  Manylwyd ar bum pwrpas y canllaw yn ogystal â’r dull gweithredu pum cam ar gyfer penderfynu ar gosb.

Wrth gofio trafodaeth yn y Gynhadledd Safonau, eglurodd y Swyddog Monitro mai er mai nifer fechan o achosion sy’n cyrraedd y cam tribiwnlys, roedd amrywiaeth ehangach o sancsiynau addas ar gael i’w defnyddio yn Lloegr.  Tra na allai Panel Dyfarnu Cymru ymgyrchu dros newid i ddedfwriaeth yng Nghymru, roedd yn bosib y gallai cyngohrau wneud eu sylwadau eu hunain.  Dywedodd y Swyddog Monitro y byddai cyflwyno'r Bil Llywodraeth Leol (Cymru) y flwyddyn nesaf yn rhoi cyfle i fabwysiadu newid o’r fath ac y gallai'r Pwyllgor, pe dymunent, ystyried ysgrifennu at Lywodraeth Cymru i roi sylwadau ar hyn.

Wrth gynnig yr awgrym hwn fel argymhelliad ychwanegol, dywedodd y Cynghorydd Woolley y gallai rhoi mwy o opsiynau i baneli o ran sancsiynau leihau'r broses.

PENDERFYNWYD:

 (a)      Bod y Pwyllgor yn nodi cynnwys y canllawiau;a

 (b)      Bod y Pwyllgor yn cefnogi’r amrywiaeth o sancsiynau a hyblygrwydd sy'n bodoli yn Lloegr drwy ysgrifennu at Lywodraeth Cymru.

Pwrpas:        Rhoi gwybod i’r Pwyllgor Safonau am Adroddiad Blynyddol Ombwdsmon Gwasanaethau Cyhoeddus Cymru 2017/18.

Cyflwynodd y Dirprwy Swyddog Monitro adroddiad oedd yn crynhoi prif faterion Adroddiad Blynyddol Ombwdsmon Gwasanaethau Cyhoeddus Cymru o safbwynt safonau cynghorau sir a thref / cymuned.  Atodwyd manylion am gwynion Cod Ymddygiad ar gyfer pob cyngor at yr adroddiad.

Nodwyd y bu cynnydd o 14% mewn cwynion Cod Ymddygiad a hynny yn bennaf oherwydd cynnydd sylweddol mewn cwynion am ymddygiad cynghorwyr tref / cymuned, gyda'r rhan fwyaf yn ymwneud â hyrwyddo cydraddoldeb a pharch.  Tra bo’r rhan fwyaf o gwynion Cod Ymddygiad wedi eu cau ar ol eu hystyried am y tro cyntaf, bu gostyngiad yn y nifer o gwynion oedd yn cael eu cau ar ol ymchwiliad llawn.  O’r tri achos oedd wedi eu hatgyfeirio at Banel Dyfarnu Cymru, cafwyd fod dau ohonynt yn achosion difrifol.

Atgoffodd y Swyddog Monitro fod gwybodaeth fanwl ar gael yn Llyfr Achosion yr Ombwdsmon.  Er y bu cynnydd yn y nifer o gwynion, roedd hyn yn dal yn ganran isel o ystyried y nifer o gynghorau tref / cymuned yng Nghymru.  Nodwyd bod yr ystadegau a nodwyd ym mhob adroddiad blynyddol yn cynnwys peth achosion oedd yn cario drosodd o flwyddyn i flwyddyn.

Mewn ymateb i sylwadau gan y Cynghorydd Johnson ar natur amrywiol y cwynion, dywedodd y Swyddog Monitro bod cyflwyno’r Gweithdrefnau Datrysiadau Lleol wedi bod o gymorth i hidlo cwynion lefel isel.

Pan holodd Phillipa Earlam, dywedodd y Swyddog Monitro mai nifer isel o gwynion oedd wedi eu derbyn yn Sir y Fflint ac y byddai diweddariad yn cael ei roi ar y Rhaglen Gwaith i'r Dyfodol.

PENDERFYNWYD:

Nodi’r materion sy’n ymwneud â Chwynion Cod Ymddygiad a adroddwyd yn Adroddiad Blynyddol Ombwdsmon Gwasanaethau Cyhoeddus Cymru.

Pwrpas:        I dderbyn diweddariad llafar ar Lyfr Achos yr Ombwdsmon (dolen isod).

https://www.ombudsman.wales/wp-content/uploads/2018/08/Code-of-Conduct-Casebook-Eng-Issue-17-July-2018.pdf

Darparodd y Dirprwy Swyddog Monitro drosolwg o ganlyniadau’r cwynion a gafodd eu hymchwilio gan Ombwdsmon Gwasanaethau Cyhoeddus Cymru fel a ddangosir yn rhifyn mwyaf diweddar Llyfr Achosion yr Ombwdsmon.  Roedd dolen i’r Llyfr Achosion wedi’i chynnwys ar y rhaglen er gwybodaeth.  O'r tri achos, doedd dim tystiolaeth o dorri amod yn un achos, a doedd dim angen gweithredu yn y ddau achos arall.

Ar achos lle roedd aelod â chysylltiad personol a chysylltiad oedd yn rhagfarnu wedi siarad mewn cyfarfod, dywedodd Julia Hughes er bod y Cadeirydd caniatáu hynny, cyfrifoldeb aelodau unigol yw gwybod na ddylent siarad.  Cytunodd y Dirprwy Swyddog Monitro ac eglurodd bod yr amgylchiadau lliniaru oedd yn gysylltiedig â'r achos penodol hwn yn golygu nad oedd angen gweithredu pellach.

Pwrpas:        Derbyn adroddiad llafar gan Julia Hughes.

Cyflwynodd Julia Hughes ei hadroddiad ar y Gynhadledd Safonau a gynhaliwyd 14 Medi 2018, roedd copïau o’r adroddiad wedi eu cylchredeg cyn y cyfarfod.  Tra bo’r adroddiad yn cynnwys ei chanfyddiadau ei hun o'r gynhadledd, roedd yn cydnabod y byddai pawb wnaeth fynychu â'u safbwyntiau eu hunain a gwahoddddd gynrychiolwyr eraill y Pwyllgor a fynychodd i gyfrannu.

Amlygodd rai o'r pwyntiau allweddol a godwyd gan y siaradwyr, gan gynnwys cynrychiolwyr Ombwdsmon Gwasanaethau Cyhoeddus Cymru a Phanel Dyfarnu Cymru.

Soniodd y Cynghorydd Heesom am y nifer isel o aethodau etholedig oedd yn bresennol yn y gynhadledd, yr oedd yn teimlo oedd wedi ei chadeirio yn effeithiol gan y Swyddog Monitro.  O safbwynt trafodaeth ar ollyngiadau, roedd yn teimlo y dylai'r Gr?p Strategaeth Cynllunio adolygu'r broses yn Sir y Fflint, gan ystyried y gwaith a wnaed gan Gyngor Gwynedd ar ddalgylchoedd o safbwynt ardaloedd ceisiadau.  Wrth egluo’r dull gweithredu yn Sir y Fflint, cytunodd y Swyddog Monitro i gysylltu â Chyngor Gwynedd ac adrodd yn ôl am y canfyddiadau yn y cyfarfod nesaf lle bydd cyfle i wneud hynny.  Awgrymodd y Cadeirydd ein bod yn cysylltu â Chyngor Bwrdeistref Sirol Wrecsam ar yr un mater.

Cytunodd y Swyddoog Monitro i gylchredeg dolen i’r wefan lle roedd papurau a chlipiau fideo o'r gynhaldedd ar gael.

PENDERFYNWYD:

Derbyn yr adroddiad.

Pwrpas:        Er mwyn i’r Pwyllgor ystyried testunau i’w  cynnwys ar y Rhaglen Gwaith i'r Dyfodol.

Wrth ystyried y Rhaglen Gwaith i’r Dyfodol, cytunwyd ar y newidiadau canlynol:

Cyfarfod mis Tachwedd:

Roedd y cyfarfod wedi ei symud i 12 Tachwedd er mwyn annog cynrychiolwyr cynghorau tref/ cymuned i fynychu.  Roedd y lleoliad wedi ei newid i Gaffi Isa ym Mynydd Isa a byddai sesiwn hyfforddiant yn cael ei gynnal cyn i’r cyfarfod gychwyn.  Maes o law byddai’r Swyddog Monitro yn cysylltu â’r holl Glerciaid er mwyn rhoi cyfle iddynt gyflwyno pynciau ar gyfer rhaglenni.  Roedd eitemau eraill ar gyfer y cyfarfod yn cynnwys:

·         Adroddiad gan y Dirprwy Swyddog Monitro ar yr hyfforddiant a gyflawnwyd.

·         Gwybodaeth am y broses gollyngiadau yng Nghyngor Gwynedd a Chyngor Bwrdeistref Sirol Wrecsam.

·         Adroddiad Blynyddol Panel Dyfarnu Cymru.

·         Fersiwn ddiweddaraf Llyfr Achosion Ombwdsmon Gwasanaethau Cyhoeddus Cymru a oedd i’w gyhoeddi yn fuan.

·         Eitem i ystyried amlder adrodd ar Drosolwg Cwynion Moesegol.

Ar gyfer cyfarfodydd ar ôl mis Tachwedd:

·         Cwynion Cod Ymddygiad yn Sir y Fflint.

·         Adborth o ymweliadau â Chynghorau Tref / Cymuned.

Ar y pwynt olaf, cytunodd y Swyddog Monitro i ddarparu rhestr llawn o Gynghorau tref / cymuned i’r Pwyllgor (gan nad oedd y rhestr a ddarparwyd eisoes yn un cyflawn) yn osgyal â'r ddogfen yn manylu ar bwrpas yr ymweliadau.

PENDERFYNWYD:

Nodi’r Rhaglen Gwaith i’r Dyfodol, fel y'i diwygiwyd.

Nid oedd unrhyw aelodau o’r cyhoedd na’r wasg yn bresennol.